بررسی و مقایسه فرسودگی شغلی دبیران تربیت بدنی، دبیران غیر تربیت بدنی و مربیان ورزشی شهر قم

یکی از مشاغل که شیوع فرسودگی شغلی در آن متداول است، حیطه شغلی تعلیم و تربیت است. بررسی پدیده تحلیل رفتگی شغلی در معلمان و مربیان ورزشی، می تواند اطلاعاتی را جهت برنامه ریزی و تصمیم گیری در اختیار مدیران قرار دهد تا با تکیه بر آنها، راهکارهایی جهت برنامه ریزی، تصمیم گیری و رفع یا تقلیل فشارهای روانی و تحلیل رفتگی بکار گیرند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تحلیل رفتگی شغلی دبیران تربیت بدنی، دبیران غیرتربیت بدنی و مربیان ورزشی شهر قم است. به این منظور پژوهشگر با بهره گیری از کتاب ها، مجلات و سایت های اطلاع رسانی به تدوین ادبیات موضوعی پژوهش پرداخت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دبیران تربیت بدنی و غیرتربیت بدنی و مربیان ورزشی شهر قم بود. 210 نفر (70 نفر از هر گروه) با استفاده از روش نمونه گیری ترکیبی خوشه ای و در دسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای سنجش میزان فرسودگی شغلی آزمودنی ها از پرسشنامه مسلش استفاده شد که فرسودگی شغلی آزمودنی ها را در سه مولفه فرسودگی عاطفی، کاهش بازده عملکرد و مسخ شخصیت می سنجید. از آمار توصیفی (میانگین، جداول و نمودارهای فراوانی) واستنباطی (کالموگروف اسمیرنوف، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی) برای مقایسه میزان فرسودگی شغلی دبیران تربیت بدنی، غیر تربیت بدنی و مربیان ورزشی در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری بین میزان فرسودگی شغلی دبیران تربیت بدنی، دبیران غیرتربیت بدنی و مربیان ورزشی وجود داشت بطوریکه مربیان ورزشی فرسودگی شغلی کمتری نسبت به دو گروه دیگر تجربه کرده بودند. تفاوت معناداری بین میزان فرسودگی عاطفی دبیران تربیت بدنی، دبیران غیرتربیت بدنی و مربیان ورزشی وجود داشت، بطوریکه مربیان ورزشی فرسودگی عاطفی کمتری نسبت به دو گروه دیگر تجربه کرده بودند. تفاوت معناداری بین میزان کاهش بازده عملکرد در دبیران تربیت بدنی، دبیران غیرتربیت بدنی و مربیان ورزشی وجود داشت، بطوریکه میانگین کاهش بازده عملکرد در مربیان ورزشی کمتر از دبیران تربیت بدنی بود و در واقع آنها فرسودگی کمتری در این زمینه احساس کرده بودند. تفاوت معناداری بین میزان مسخ شخصیت در دبیران تربیت بدنی، دبیران غیرتربیت بدنی و مربیان ورزشی وجود داشت، بطوریکه میانگین مسخ شخصیت در دبیران غیر تربیت بدنی بیشتر از دبیران تربیت بدنی بود و در واقع آنها فرسودگی بیشتری در این زمینه احساس کرده بودند. با توجه به کمتر بودن فرسودگی شغلی مربیان ورزشی، می توان با تعمیم شرایط کلاس های ورزشی مدارس به کلاس های درسی و غیر ورزشی راهکاری برای کاهش هر چه بیشتر فرسودگی شغلی دبیران غیر تربیت بدنی فراهم کرد. واژه های کلیدی: فرسودگی شغلی، فرسودگی عاطفی، مسخ شخصیت، کاهش بازده عملکرد، مربی ورزش، دبیر تربیت بدنی، دبیر غیر تربیت بدنی